Op deze wijze wil het COA vreemdelingen in deze locaties activeren door middel van het aanbieden van korte cursussen en opleidingen, het stimuleren en begeleiden van activiteiten zoals sport en het inrichten van een ruimte waar vreemdelingen door middel van het aanbieden van internetvoorzieningen zelf informatie kunnen inwinnen over de actuele situatie in hun land van herkomst en de mogelijkheden voor terugkeer- en herintegratieprojecten in het land van herkomst.

De gezinslocaties zijn destijds in het leven geroepen door minister Leers, die daartoe werd gedwongen door uitspraken van Rechtbank, Gerechtshof en Hoge Raad die vonden dat het op straat zetten van (gezinnen met minderjarige) kinderen te allen tijde onrechtvaardig en inhumaan is. Overigens verblijven ook veel gezinnen in de gezinslocaties die nog niet hoeven vertrekken omdat zij nog in afwachting zijn van een beslissing in hun verblijfsrechtelijke procedure (die ze legaal in Nederland mogen afwachten) en zijn er daarnaast gezinnen die niet kunnen vertrekken naar een land van herkomst omdat de betreffende autoriteiten daaraan niet of onvoldoende meewerken.

In een recent artikel in Trouw (22 feb 2014) werd technisch voorzitter van het LOGO John van Tilborg daarover als volgt geciteerd: “De gezinslocaties hebben heel goed zichtbaar gemaakt dat er een grote groep onuitzetbare, uitgeprocedeerde gezinnen in ons land is. Dat is het goede nieuws: voorheen verdwenen uitgeprocedeerde gezinnen op straat. Dan werden ze opgevangen door gemeenten, kerken en particuliere organisaties. Het is heel goed dat de rijksoverheid die opvang nu heeft moeten oppakken. Nu moet de overheid nog erkennen dat er van een sluitend terugkeerbeleid geen sprake is. Er is een grote groep die niet kan vertrekken. Daar moet een oplossing voor komen”.

Met het bieden van faciliteiten zoals in de pilot beschreven zijn eerder goede ervaringen opgedaan in het Project Transithuis van INLIA en Kerk in Actie. Onder andere door het aanbieden van deze voorzieningen kunnen op persoonlijk niveau belemmeringen voor terugkeer in kaart worden gebracht en vervolgens in samenwerking met de vreemdeling weggenomen worden.
 
Al veel eerder heeft o.a. INLIA er op gewezen het vreemd te vinden dat mensen die op de Vrijheidsbeperkende Locatie in Ter Apel of in bewaring verblijven, ter voorbereiding op hun vertrek naar het land van herkomst nauwelijks mogelijkheden hebben om zich effectief voor te bereiden op een hun terugkeer, bijvoorbeeld middels internetvoorzieningen waarmee ze actuele informatie kunnen inwinnen over hun land van herkomst.
 

Meer informatie: de brief van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie d.d. 14 febr 2014